شاخص های روش شناختی تفکیک مطالعات سیاسی اسلام

نویسندگان

علی اکبر علیخانی

عضو الهیئه العلمیه فی معهد الدراسات الثقافیه و الاجتماعیه التابع لوزاره العلوم و البحوث و التقنیه فی الجمهوریه الاسلامیه الایرانیه

چکیده

در تحقیقات و مباحثی که در حوزه اسلام و سیاست و یا سیاست اسلامی مطرح می شود زمینه های مطالعاتی متعددی دیده می شود و هرکدام از این مباحث در آن زمینه ها مطرح می گردد، که عمده اینها عبارتند از: فقه سیاسی، فلسفه سیاسی اسلام، کلام سیاسی اسلام و اندیشه سیاسی اسلام، در حالیکه مرز هر کدام از اینها روشن نیست و عموماً تعریفهای جامع و مانعی در مورد آنها وجود ندارد. این مقاله تلاش کرده با طراحی، تدوین و ارایه مجموعه ای از شاخصهای روش شناختی، مرز هر کدام از اینها را از هم جدا کند و وجوه تمایز و تفاوت برای آنها تعیین نماید. در این مقاله برای اولین بار نیز تعاریف جدیدی از «اندیشه سیاسی اسلام» و «اندیشه سیاسی در اسلام» ارایه شده، و بین آنها فرق گذاشته شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تفکیک قوا در نظام سیاسی اسلام و جمهوری اسلامی ایران

اندیشه تفکیک قوا که از سوی اندیشمندانی چون "توماس‌هابز"، "جان لاک"، "منتسکیو" و "روسو" ارائه شد، از قرن نوزدهم به تدریج در نظام‌های سیاسی وارد و در حقوق اساسی کشورها به رسمیت شناخته شد. امروزه کمتر کشوری را می‌توان یافت که ساختار خود را ـ هرچند به صورت ظاهر ـ براساس تفکیک قوا سامان نبخشیده باشد. این مقاله به دنبال بررسی موضع نظام جمهوری اسلامی ایران درباره تفکیک قواست. از آن‌جا که این نظام، اله...

متن کامل

بررسی روش مقایسه‌ای در مطالعات فلسفی- سیاسی

هدف: پژوهش حاضر در صدد ارائۀ چشم‌اندازی از روش مقایسه‌ای و شیوۀ کاربرد آن را در شاخه‌های علوم سیاسی با تمرکز بر فلسفه سیاسی بوده است. روش: مقالۀ حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعۀ کتابخانه‌ای و اسنادی شامل کتابها و مقالات تخصصی بوده است. یافته‌ها: با توجه به اینکه روش مقایسه‌ای، به مثابۀ یکی از نخستین روشهای شناخت بشری با سیر دانش سیاسی همراه شده و با...

متن کامل

ملاحظات روش شناختی در مطالعات فرهنگی

مسئلۀ روش توجه چندانی را در مطالعات فرهنگی به خود جلب نکرده است. شاید نشـود ایـن غیبـت را نـوعی غفلـت یـااهمال تلقی کرد، بلکه بهتر است از وجود مناقشه بر سر این موضوع سخن گفت که آیا مطالعات فرهنگی مـیتوانـد روش-شناسی و تکنیک های متمایزی داشته باشد یا خیر؟ در این مقاله، ابتدا دربارة مناقشۀ مذکور بحث مـیشـود و سـپس، بـهمسائل مهمی پرداخته میشود که هرگونه بحث از روش مطالعات فرهنگی ...

متن کامل

شاخص کارامدی نظام سیاسی اسلام در ساحت مشروعیت

پژوهش حاضر درصدد بررسی این مسئله اساسی است که شاخص کارامدی نظام سیاسی اسلام در ساحت باور یا بعد ماهوی و آموزه مشروعیت چیست و برای تبیین آن‌ این فرضیه را طرح می کند که اولا دین کارامدی لازم در جهت مدیریت جامعه را دارا است و ثانیا نقشی اساسی در جهت فایق آمدن بر موانع داخلی، خارجی و بهره‌ وری مطلوب از ظرفیت‌ های نظام سیاسی در جهت کارآمدسازی نظام سیاسی ایفا می کند و شاخص کارامدی نظام سیاسی در بعد م...

متن کامل

شاخص های عدالت سیاسی در اسلام

در اندیشه اسلامی، عدالت سیاسی مفهوم و بنیادی است شرعی، اخلاقی و برهانی که در یک نظام صحیح الهی- مردمی مشروع است. برای تحقق عدالت سیاسی در جامعه و حکومت، نیاز به پایه ها و بنیان محکمی است که قدرت پذیرش و توجیه کامل عدالت سیاسی را به مثابه ملاک تعیین کننده در این حوزه داشته باشند. ما این پایه ها را شاخص های عدالت سیاسی می نامیم که با مفروض گرفتن آنها می توانیم از عدالت سیاسی سخن گفته و شرایط تحقق...

15 صفحه اول

آینده اسلام سیاسی در عصر جهانی شدن: مروری بر دیدگاه های مختلف درباره آینده اسلام سیاسی

در سال‌های اخیر دو دیدگاه اصلی درباره اسلام سیاسی شکل گرفته است؛ یک دیدگاه معتقد است؛ اسلام سیاسی، پدیده‌ای مسالمت‌جوو مدرن است و امکان سازش میان آن و مفاهیم مدرن غربی وجود دارد. بدین معنا اسلام سیاسی نه تنها پدیده‌ای سنتینیست بلکه نهایتا منطق مدرنیته غربی را نیز می‌پذیرد و دیدگاه دیگر معتقد است؛ اسلام سیاسی، پدیده‌ای خشونت آمیز، غیر دمکراتیک و سنتی است. بدین معنا اسلام سیاسی پدیده‌ای کهنه و نخ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۶، شماره ۳، صفحات ۷۱-۹۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023